Amerika Birleşik Devletleri'nin Sloganı "In God We Trust"ın Hikayesi
"in god we trust", sanılanın aksine abd'de sadece paraların üstünde bulunan öylesine bir cümle değil; birleşik devletler'in adına gayet yasası falan olan, resmî ulusal mottosudur. ve şaşırtıcı olmayacak bir şekilde soğuk savaş döneminden yadigardır.
söz konusu cümle, ilk kez 1864 yılında 2 centliklerin üstüne konmuş, takip eden yıllarda benzer birçok madeni paraya daha yerleştirilmiş.
olayın çıkış noktası da tamamen gelişigüzel; dönemin maliye bakanı salmon portland chase amca, dindar biri olmasından mütevellit her pazar ayinlerini izlediği bir kilise papazının paraların üstüne bu ibarenin koyulmasının dinen zorunlu olduğunu söylemesi üzerine koydurmuş. takip eden yılda dolaşımda olan paralarda bu ibarenin olmasına 'izin veren' bir yasa çıkarılmış hemen. sonra bu cümle, 1883 yılında 5 centliklerden kalkmış, 1938'e kadar bir daha görülmemiş. sadece arada 1908'de basılan bazı altın paralarda görülmüş. sebebi de 1908'de belli madeni paralara bu ibarenin konulmasını 'zorunlu tutan' bir yasanın çıkarılması.
işbu cümle, en sonunda 30 temmuz 1956 günü başkan eisenhower'ın imzaladığı yasa tasarısıyla ülkenin ulusal mottosu kabul edilmiş ve takip eden yılda kongre, dolaşımda olan tüm madenî ve kağıt (bkz: bill) amerikan paralarına basılmasını zorunlu hale getirmiş. kongre kararın gerekçesini 'özgürlüğe saldıran ve onu yok etmeyi amaçlayan emperyalist ve materyalist komünizme karşı soğuk savaş mücadelesinin verildiği bu meşum günlerde abd'nin tanrı'ya inanmaya devam ettikçe payidar kalacak bir ülke olduğu gerçeğini tüm ulusa tekrar hatırlatarak bir nevi ilahi önlem almak'* olarak açıklamış. üstünde 'in god we trust' ibaresi olmayan dolaşımdaki son kağıt para ise 1966'ya kadar tedavülde kalmış.
dindar amerikan halkının çoğunluğunun kısa zamanda bu mottoyu kanıksayan ve koruyan bir tutum izlemesine karşın ilerleyen yıllarda uygulamaya karşı tonlarca muhalefet gelişmiş. çok var ama en dikkate değerleri arasında başkan theodore roosevelt'in tanrı'nın adının para üstünde olmasının tanrı'ya saygısızlık (bkz: sacrilege) olacağı üzerinden geliştirdiği muhalefet ile ateist grupların 19 yy.'ın sonlarında abd'de kadın hakları üzerine çalışmalar yapmış ünlü amerikalı feminist aktivist susan b. anthony anısına basılan paralarda ateist olan anthony'nin kabartması ile 'in god we trust' ibaresinin yan yana durmasına ettikleri muhalefeti sayabilirim.
(*) cümlenin aslı şöyle: "in these days when imperialistic and materialistic communism seeks to attack and destroy freedom, it is proper" to "remind all of us of this self-evident truth" that "as long as this country trusts in god, it will prevail."
Bir Koleksiyoncunun Gözlemleriyle Cumhuriyet Boyu Türk Madeni Parasının Acayip Örnekleri
