Apple'ın, Steve Jobs'un Gölgesinde Kalan Yaratıcı Ortağı: Steve Wozniak

steve wozniak, apple'ın steve jobs kadar tanınmayan, hatta neredeyse hiç tanınmayan kurucusu, yazılımcısı ve ilk apple bilgisayarların yaratıcısıdır. herkes steve jobs'u tanır aslında ama steve jobs tek satır kodlama yazmayı dahi bilmez. apple'ın gizli beyni ve asıl yaratıcısı wozniak'tır. jobs ise wozniak'ın yarattıklarını paraya dönüştüren bir yöneticilik dehasıdır.

wozniak'ın para da şöhret'te hiç umrunda olmadığı için hiç göz önüne çıkmak istememiştir. hatta bugün yeni çıkan apple ürünlerini bile halkla beraber sabahın beşinde sıraya girip, sırası geldiğinde marketten satın alacak kadar mütevazıdır. steve jobs tarafından arada iyi kazıklar yese de yine de pek aldırış etmemiştir. hatta işe ilk başladıkları zamanlara ait bir anılarında atari firması için yaptıkları bir iş için parayı 50-50 paylaşmaya karar vermişler. job's atari'den 5000 dolar almasına rağmen asıl işi yapan wozniak'a 700 dolar aldığını söylemiş, wozniak'da bunun üstüne paranın sadece 350 dolarını kendisi almıştır. kısacası bugün ayıla bayıla kullandığınız pek çok apple ürününün asıl yaratıcısı jobs değil, wozniak'tır.

steve wozniak, tarihin en underrated dehalarındandır. jobs ne yaptıysa en az bu adam da onun kadar yapmıştır, ama sunum ve pazarlama yeteneği daha yüksek olan jobs hep görünürde olmuştur.

apple tarihinden bildiğim ve iwoz'da okuduğum kadarıyla steve wozniak ile ilgili bir takım yanlışları düzeltmek ve pek bilinmeyen bazı özelliklerinden bahsetmek isterim

1. apple 1 ve apple 2 ürünlerinin elektronik dizayn aşamalarında, bilinenin aksine steve jobs herhangi bir rol oynamadı ve bu cihazlar tamamen woz tarafından tasarlandı. (elbette bu steve jobs'in tedarik, üretim ve pazarlama alanlarındaki dehasını görmezden gelmemizi gerektirmiyor)

2. apple'dan ayrılmasının sebebi spesifik bir tartışma ya da ters düşme değil, şirketin idari problemlerinden duyduğu genel rahatsızlık ile birleşen mühendislik ve geliştirme tutkusuydu. 6 şubat 1987'de apple'daki aktif kariyerine son vererek cl 9 isimli bir şirket kurdu ve "evrensel uzaktan kumanda" tasarımları yapmaya başladı ki; bu da başlı başına büyük bir hikayedir. iwoz isimli kitabında apple ayrılığını şöyle kaleme almış; "apple was a large company, and it wasn't and still isn't the love in my life. the love in my life is starting small companies with small groups of friends. bringing new ideas out and trying to build them."(apple büyük bir şirketti, ve bu benim hayatımın aşkı değildi ve hala değil. hayatımın aşkı küçük bir arkadaş grubuyla küçük şirketler kurmak, yeni fikirler ortaya atmak ve onları gerçekleştirmek.)

3. teknoloji ve mühendislikten elini eteğini çekmiş değil. bilakis, şubat 2009'dan bu yana "fusionio" isimli şirkette "chief scientist" olarak görev yapıyor. (bkz: http://www.fusionio.com/managementbios.php)

4. woz, steve jobs ya da bill gates gibi lisans eğitimini yarıda bırakmadı. aslında bıraktı ama geçirdiği o meşhur uçak kazasından sonra, apple'da yeniden işbaşı yapmadan önce "sahte bir isimle" okula geri dönerek eğitimini tamamladı.

5. woz, jobs'un sınıf arkadaşı değildi. yanılmıyorsam kendisi jobs'tan 5 yaş kadar büyük ve lise seviyesindeki eğitimlerini aynı okulda almış olsalar bile hiçbir zaman aynı sınıfta olmadılar.

6. babası abd savunma sanayinde çalışan değerli bir yüksek mühendisti.

7. woz, müziğe ve barışa olan tutkusunun bir yansıması olarak, 1982, 1983 yıllarında ardışık iki müzik festivali düzenledi ve bu festivallerde u2, santana, scorpions, the police, ozzy osborne, the clash gibi gruplar sahne aldı. tek amacı eğlenmek ve katılımcıları eğlendirebilmekti ancak bunun yanı sıra, söz konusu organizasyonlarda o dönemde abd ve sovyetler birliği arasında halen sürmekte olan soğuk savaşın halklar üzerindeki etkileri ile ilgili olarak da bir takım bireysel sosyal sorumluluk çalışmaları yürüttü. her şeye rağmen, festivalleri düzenlemek için kurmuş olduğu "unuson" (ünite us in song) adli şirketi, yirmi milyon dolar'ın üzerinde zarar etti. (ve evet şirket woz tarafından finanse ediliyordu) iwoz'da anlattığına göre, yirmi milyon dolarlık zarar bile woz'u o organizasyonları düzenlediği için pişman etmeye yetmemiş. (bkz: en.wikipedia.org)