Askeri Terimler ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Personel Sayıları Hakkında Bazı İstatistikler

15 Temmuz darbe girişiminden sonra ister istemez askeriyeye dair merak edilenler biraz daha arttı. Bu rütbeler ne anlama geliyor, hangisi hangisinin üstü... Sözlük yazarı ''chenkiss'' anlatıyor.
Askeri Terimler ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Personel Sayıları Hakkında Bazı İstatistikler
iStock.com

(bkz: askeri birimler)

tim: görevi yüz metrelik bir alanı ateş gücüyle kontrol altına almak olan iç güvenlik harekâtında görev yapan en küçük askeri birimdir. 4 kişiden oluşur. komutanı genellikle çavuş olmak üzere en az onbaşı rütbesindedir.

manga: iki timden oluşan askeri birlik. 9 kişiden oluşur. ancak bazı jandarma mangaları 11 kişiden oluşabilir. manga çavuş tarafından yönetilir.

takım(müfreze) : ihtiyaçlara ve koşullara göre sayısı değişmekle beraber temel olarak 35-40 personelden oluşan askeri birim. takım komutanı asteğmen, teğmen veya üsteğmen rütbesindedir. bağımsız görev yapabilecek en küçük unsurdur.

bölük: idari bakımdan tam bir birim oluşturan en küçük askeri birimdir. bölükler, bir bölük karargâhı ve en az iki (genelde üç, dört) takımdan oluşur. koşullara ve ihtiyaçlara göre değişmekle beraber çoğu kez en az 100 askerden oluşan bir askeri birliktir. komutanı yüzbaşı ya da kıdemli üsteğmendir.

tabur: bir yarbay ya da binbaşının komuta ettiği, bölükten büyük, alaydan küçük askeri birimdir. en az 4 bölükten oluşur. bir taburda asker sayısı 400 ila 900 arasında değişebilir. hava kuvvetlerinde tabur, genellikle filo olarak adlandırılır.

alay: bir albayın komutası altında üç ya da dört taburdan oluşan askeri birimdir. 1300-3000 askerden oluşmaktadır.türk silahlı kuvvetleri'nde alaylar, aynı sınıftan unsurların ya da aynı ana silah temelinde teşkillenmiş en büyük çaptaki birliklerdir.

tugay: alaydan büyük, tümenden küçük askeri taktik birim. personel sayısı ihtiyaçlara göre değişmekle beraber 5.000 askerden oluşan askeri birliklerdir. organizasyonunda piyade bölüklerinden, tank gücüne, istihkâm bölüğüne her türlü ikmal ve muhabere birimine sahiptir. tugayın en önemli özelliği, kendi kendine yetebilen en küçük askeri birlik olmasıdır. komutanı tuğgeneraldir.

tümen: modern ordularda herhangi bir harekatı kendi başına bağımsız olarak yapabilmek için gerekli tüm silahları ve hizmetleri bünyesinde barındıran en küçük askeri birliktir. savaş şartlarına ve ülkelere göre değişmekle beraber mevcudu genelde 10,000 ile 20,000 kişiden oluşur ve bir tümgeneral komutasındadır.

kolordu: 3-4 tümen'den oluşan askeri birim. kolordular birleşerek ordu'yu oluştururlar ve korgeneral veya koramiral tarafından yönetilirler. bünyesinde takriben 40.000 asker barındırır. bölge savunmasında etkilidir, kolordu olarak çok seyrek operasyon yaparlar. genellikle ordu karargahından gelen emirle tümenleri görev yapar.

ordu: bir devletin silahlı kuvvetlerinin tümü ya da herhangi bir askeri kuvvetin en büyük birliği. ordular 4 ila 6 kolordudan oluşur. günümüz orduları çoğunlukla en az orgeneral rütbesine haiz askerler tarafından komuta edilir. ordunun görevi devlete karşı gelecek iç ve dış tehditlere karşı koymaktır.

askeri birimleri bu şekilde tanımlayabiliriz.

iStock.com

(bkz: askeri rütbeler)

general/amiral rütbeleri(küçükten büyüğe); tuğgeneral, tuğamiral, tümgeneral, tümamiral, korgeneral, koramiral, orgeneral ve oramiral'den oluşmaktadır. ordu üst yönetimi general/amiral'lerden oluşmaktadır.
not: deniz kuvvetlerinde general terimi yerine amiral terimi kullanılmaktadır.
tuğgeneral - tuğamiral
tümgeneral - tümamiral
korgeneral - koramiral
orgeneral - oramiral

subay rütbeleri(küçükten büyüğe); asteğmen, teğmen, üsteğmen, yüzbaşı, binbaşı, yarbay ve albay'dan oluşmaktadır.

astsubay rütbeleri(küçükten büyüğe); astsubay çavuş, astsubay kıdemli çavuş, astsubay üstçavuş, astsubay kıdemli üstçavuş, astsubay başçavuş ve astsubay kıdemli başçavuş'tan oluşmaktadır.

uzman erbaş rütbeleri(küçükten büyüğe); uzman onbaşı ve uzman çavuş'tan oluşmaktadır.

erbaş/er rütbeleri(küçükten büyüğe); onbaşı ve çavuş'tan oluşmaktadır.

ülkemizde kullanılan tüm askeri rütbeler bu şekildedir.

iStock.com

türk silahlı kuvvetleri'nin şubat 2016'da açıkladığı verilere göre personel dağılımı:

general/amiral sayısı:
kara, deniz ve hava kuvvetleri'nde 325
jandarma genel komutanlığı'nda 32
sahil güvenlik komutanlığı'nda 1 olmak üzere toplam 358
subay sayısı: 39.707
yedek subay sayısı: 7.377
astsubay sayısı: 97.975
uzman jandarma sayısı: 21.917
uzman erbaş sayısı: 72.288
sözleşmeli erbaş/er sayısı: 10.390
erbaş/er sayısı: 330.715
sivil memur/işçisayısı: 52.394
toplam askeri personel sayısı: 633.056

15 temmuz 2016 darbe girişimi'nde göz altına alınan/tutuklanan orgeneral ve amiral sayısı: 103

anadolu ajansı'nın ilgili haberinde 102 isim bulunmakta. 

bu 102 askeri personelin rütbe dağılımı:

tuğgeneral sayısı: 64
tuğamiral sayısı: 14
tümgeneral sayısı: 19
korgeneral sayısı: 3
koramiral sayısı: 1
orgeneral sayısı: 2

askeri personelin sınıf dağılımı:

kara kuvvetleri: 60
hava kuvvetleri: 21
deniz kuvvetleri: 15
jandarma genel komutanlığı: 6

tüm türkiye'de gözaltına alınan/tutuklanan askeri personel sayısı 3.000 civarında. çoğu subay ve astsubay rütbelilerden oluşuyor.