Birçok Kişinin Araba Kullanırken Yaşadığı Ürkütücü Durum: Otoyol Hipnozu
araba kullanıyorsunuz, aklınızda başka şeyler var veya kafanız tamamen boş ve birden kendinizi gideceğiniz yerde buluyorsunuz. oraya nasıl geldiğinizi hatırlamıyorsunuz. aslında sizi oraya ilahi bir güç götürmez. sadece bir transa girmiş ve otoyol hipnozunu deneyimlemişsinizdir. ancak bunu yarı uykulu sürüşle karıştırmayalım lütfen. onda da bir şey hatırlamıyorsunuz ama bunda gözler fal taşı gibi açık.
otoyol hipnozu (highway hypnosis) diğer adıyla white line fever; bir kişinin normal ve güvenli bir şekilde araç sürdüğü, ancak sonradan bunu nasıl yaptığını hatırlamadığı trans benzeri bir durum. işin garip tarafı gerçekten şanslı bir psikopatsanız yüzlerce kilometre bu şekilde araç sürebilir ve hiçbir şey hatırlamazsınız.
otoyol hipnozu aslında bir nevi otomatikite, yani bilinçli olarak düşünmeden eylem gerçekleştirme yeteneğidir. örneğin her gün ev ve iş arasında gidip gelirken aynı yolu kullanıyorsunuz ve artık o rotada tam anlamıyla ustalaştınız diyelim. bir noktadan sonra beyin bunu düşünmeden yapılabilecek işler kısmına atıyor ve o esnada başka şeylerle ilgili düşünebilmeniz için size kontenjan açıyor. yani arabayı beyniniz değil, otomatik pilot kullanmaya başlıyor. tüm yetki omur ve sinir sisteminize devrediliyor. işte tam bu anda, beynin omuriliğe devrettiği işle ilgili bir amnezi yani hafıza kaybı oluşuyor. siz orada beyninizi başka şeylerle meşgul edebilir, bir fiziksel uğraş içinde olabilir veya tamamen boş olabilirsiniz önemli değil. beynin önceliğe aldığı ikinci işle ilgili bir amnezi oluşmaz, onu olduğu gibi hatırlarsınız, sorun ilk işte, yani araç kullanmada oluşur.
bu durumun şöyle de bir artısı vardır. bununla ilgili isviçreli olmayan bazı bilim adamları araştırma yapmışlar. bazı kişilerde otoyol hipnozuyla yapılan sürüşler, aynı kişinin bilinçli yaptığı sürüşlerden çok daha iyi bir performansa neden olmuş. yani herkes için geçerli olmasa da bu hipnoza yakalanan kişilerin şoförlüğü bilinçli halinden daha kaliteli oluyor. sırf "düşünmedikleri" için. (bu genel bir şey değil, otoyol hipnozu nedeniyle sırf abd'de her yıl binlerce trafik kazasının olduğunu söyleyeyim.) ve bunu da humphrey fenomeni ile açıklamışlar. kısaca şöyle.
"bir kırkayağa, başka bir hayvan 40 tane ayakla nasıl yürüyorsun diye sorduğunda, kırkayak bunu otomatik olarak yapıyormuş ve üzerine hiç düşünmemiş. ama soruyu duyup gerçekten nasıl yürüdüğünü düşünmeye başladığında tüm ayakları birbirine dolanmış." yani artık rutinleşmiş şeyleri düşünmemiz gerekmiyor. eğer gün içinde yaptığımız her şeyi düşünerek yapsaydık büyük sıçardık. çünkü bu durum rutininizi otomatikleştirmek yerine manuelleştirir ve becerinizi daha da kötüleştirebilir. (öyle diyorlar)
evet konu otoyol hipnozu biliyorum ama bu hipnoza benzer durumları aslında gün içinde birçok şeyi yaparken yaşıyoruz ve farkında olmadığımızın bile farkında değiliz. size tavsiyem farkında olmadığınızı fark ettiğinizi fark etmemenizdir. bunu dediğim için fark etmiş olabilirsiniz ama aslında olayımız bu. kendinin farkında olduğunun, farkında olduğunun, farkında olan yani. (bkz: homo sapiens sapiens sapiens)
Balkondan Aniden ve Sebepsizce Atlamaktan Korkmak
