New Amsterdam Nasıl New York Oldu?

civilization v oynarken endonezyalıların oyun açılış ekranında adaların geçmişi anlatılırken "dur lan bir bakayım neler dönmüş buralarda" diye baharat adalarını araştırdığım sırada öğrendiğim bir şeyi aktaracağım şimdi size.

muskat, evet bir ihtimal dünyanın dengelerini değiştirmiş bir baharat. aslında çok daha öncesinde de bilinmesine rağmen 17. yüzyıla kadar hollandalılar dışında çok da fazla önem verilmeyen bir baharat, bölgede o sırada yoğun bir portekiz ve ingiliz ticaret ağları var zaten çoğu önemli ada ve kıyı yerleşim birimleri bu iki imparatorluğa ait, arada arap tüccarlar da var ama onlar da daha çok gümüş ve bakır ticareti ile ilgilenmekteler. fakat avrupada gittikçe popülerleşen üç adet baharat var bunlar tarçın, karanfil ve muskat.

diğerleri çok önemli değil de(ki tarçın da altın değerinde olabiliyor zaman zaman) muskat baya bir olaylara sebebiyet verecek 17. yüzyılda. avrupadaki veba salgını(esasında büyük londra salgını fakat sonrasında avrupaya yayılmaya başlıyor) sonrası kraliyet doktorları bu baharatın tedavi edici bir yanı olduğu gerekçesiyle önermeye başlaması ve aynı zamanda ereksiyon problemlerine(dönemin popüler ilacı olarak kurt penisi rostosu çiğneniyor) karşı da etkisi olduğu haberi avrupaya yayılınca muskat değer kazanmaya başlıyor, halüsinojen etkisinden bahsetmiyorum o çok daha öncesinden de bilinen ama afyon varken piyasada çok da önem teşkil etmeyen bir özellik.

muskat ise sadece banda adalarında yetişiyor, on adet küçük volkanik ada burası, üstelik ulaşımı da zor yılın sadece 3 ayı ticaret yapılabiliyor bölgedeki hava koşulları yüzünden, hollandalılar da bu adaların dokuz tanesini kolonileştirmiş durumda, run adası hariç.

kral james bölgeye kaşifleri gönderiyor ve boş buldukları bu adaya yerleşiyorlar, sonrasında muskatın artan önemiyle beraber hollanda ve britanya arasında birkaç savaşa neden oluyor, o kadar önemli ki hatta britanya kralı james , ünvanını "ingiltere, iskoçya, irlanda, fransa ve run kralı" olarak güncelliyor.

kan gövdeyi götürüyor resmen, ikinci hollanda - ingiltere savaşından sonra bölgede birbirlerine çok da üstünlük kuramayan taraflar anlaşmaya varıyor.
1667 yılında birbirlerinin bölgesinde çok ayak altında olmamak adına dünyanın başka bir yerinde hollanda için çok da önemi olmayan, çoğu bataklık ve maddi değere sahip kaynağı bulunmayan ve etrafında bolca ingiliz kolonisi bulunan o önemsiz adayı yani günümüzde bilinen adıyla manhattan ve çevresini run adası karşılığında ingilizlere veriyor.

kısaca new york'u muskat uğruna elinden çıkarıyor hollanda.

ingilizler çakal tabii adadan giderken muskat tohumlarını yanlarında götürüyorlar ve kendi kolonilerinde yetiştirmeye çalışıyorlar. sri lanka, zanzibar, karayipler gibi tropik adalarda başarılı oluyor ve bu on baharat adası yavaş yavaş önemini yitirmeye başlıyor. 19. yüzyıl başında napolyon savaşlarında hollanda, napoylon'a katılınca ingilizler bütün muskat piyasasını ele geçirmek adına adaları işgal ediyor, savaş sonunda tekrar hollandalılara bırakılıyor fakat adaların önemi napolyon savaşı sonunda neredeyse hiç kalmıyor.