613 Azerinin Vahşice Katledildiği Korkunç Olay: Hocalı Katliamı

hocalı, toplam 7,5 km2 yüzölçümüyle dağlık karabağ'ın en büyük ikinci ve bölgede havalimanı bulunan tek şehriydi.

ermenistan'ın toprak talebinden önce hocalı nüfusu 23.757 iken bu sayı, o kara şubat gününden sonra 2500'e gerilemiştir.

1992 yılının şubat ayında hocalı'nın durumu hiç iyi değildi; haberleşme, elektrik, gaz yağı ve su imkanı yoktu. 21 şubat gününe gelindiğinde bölgede yetiştirilen patates dışında gıda stokları da tükenmişti. bu zor şartlardan kurtulmak ise hiç kolay bir iş değildi. hocalı'dan azerbaycan'ın diğer bölgelerine giden yollar, ermeni silahlı kuvvetler tarafından kesilmiş ve kapatılmıştı. eski sscb birlikleri de dağlık karabağ bölgesini henüz terk etmemişti. şehre ancak helikopter ile ulaşılabiliyor, bu da ermenilerin anında silahla karşılık vermelerine neden oluyordu. hocalı halkı için geriye yayan kaçmaktan başka çare kalmamıştı. bu yolculuğun da meşakkatli ve tehlikeli olduğu aşikardı. 26 şubat 1992 günü, hocalı halkı için en kara gündü.

25 şubat gününün arefesinde ermeni silahlı kuvvetleri bölgeyi tamamen ele geçirme harekatına giriştiler. hocalı sakinlerine ise kenti boşaltmaları durumunda güvenliklerinin sağlanacağı söylenmişti. ancak çok geçmeden bunun korkunç bir kandırmaca olduğu anlaşılacaktı. kentte bütün halk, hocalı'dan kaçmaya başlamışken ermeni silahlı kuvvetleri ve hayalet lakaplı 366. sovyet motorize piyade alayı, sınırda kaçanların karşısına çıktı. ereni kuvvetleri, kent halkına doğrudan ateş açtı. çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan korku içindeki silahsız halk oracıkta katledildi.

katliam boyunca ermeni silahlı kuvvetleri 106'sı kadın, 63'ü çocuk ve 70'i yaşlı olmak üzere 613 masum azeri vatandaşını öldürdü...

ölenlerin yanı sıra 76'sı çocuk toplam 487 kişi cidi şekilde yaralanırken 56 kişi ise yapılan korkunç işkenceler sonucunda hayatını kaybetti.sivil halk;

- yakın mesafeden ateş edilmiş,
- derileri yüzülmüş,
- canlı canlı yakılmış,
- gözleri oyulmuş,
- kafaları kesilmiş olarak bulundu. 

hamile bir kadın ise karnına süngü vurularak öldürülmüştü. çatışmadan kaçabilen yaralılar, güvenli bir yer bulabilmek umuduyla dağlara doğru kaçmaya zorlanmış ve -12 derecelik soğukta pek çoğu donarak ölmüştür. 1275 kişi ise esir alınmıştır.

hocalı halkının tamamı katledilip hapse atıldıktan veya şehri terk ettirildikten sonra, ermeni askerleri çok geçmeden bölgeyi kontrol altına alıp katliamın izlerini karartmaya çalıştılar. azeri helikopterleri cesetleri toplamaya çalışmış, ancak kendilerine sürekli ateşle karşılık verilmiştir. ölenlerin büyük kısmı, kamyonla yüklenerek taşınmıştır. ancak 150 kadar kurbanın nerede olduğu halen bilinmemektedir. ermenistan'ın hocalı'da yaptığı katliam ile uluslararası hukuk ayaklar altına alınmış, cenevre sözleşmesi ve insan hakları evrensel beyannamesinin (10 aralık 1948 tarihinde bm genel kurulu tarafından kabul edilen) 2,3,5,9 ve 17. maddeleri ihlal edilmiştir.

ve bu olayla ilgili hala hiç kimse yargılanmamıştır.