Bizans İmparatorluğu'nun Sonunu Getiren Olay: Koyun Alışverişi Gerginliği

istanbul'un fethi aslında osmanlılar'ın "koyun alışverişi" gerginliği durumunu bahane ederek bizans'a harp ilan edip fethetmişler.

tarihte zuhur eden hadiselerin altyapısına, yani o hadisenin hangi sebeple cereyan ettiğine baktığımızda karşımıza bazen yer yer ilginç manzaralar çıkar. bu ilginçlikleri 1. cihan harbi'nin çıkış sebebinde, attila'nın roma'nın kapılarına kadar dayanıp da oradan geri dönmesinde, şimdi ise konumuzun esasını teşkil eden fetih meselesinde görüyoruz.

olay kısaca şöyle cereyan ediyor

"1452 yılının yazına gelindiğinde boğazkesen, yani rumeli hisarı tamamlanmıştı. edirne'ye hareket eden sultan mehmet, askerlere de izin vermişti. aylardır çalışmaktan yorulmuş olan osmanlı askerleri çevrede dolaşıyordu. 1452 yılının ağustos ayında bir grup osmanlı askeri, beşiktaş ile kağıthane arasındaki kanlıkavak denilen yerde rastladıkları bizanslı çobanlardan koyun almak istediler. ancak çobanlar koyunlarını satmadı. karşılıklı laf atılmasıyla başlayan sürtüşme, kılıç ve bıçakların çekilmesiyle büyük bir çatışmaya dönüştü. iki taraftan da yaralananlar oldu, birkaç koyun da telef oldu. olay yerine gelen diğer osmanlı askerleri kavgayı durdurdular, fakat çatışma haberi istanbul'a kadar ulaşmıştı. süvari ve piyade birlikleriyle olay yerine gelen bizans kuvvetleri, türkler'e saldırdı. türklerden bir kısmı şehit olurken, bir kısmı ise esir alındı.

bu çatışma üzerine bizans imparatoru konstantin şehrin kapılarını kapattırdı. istanbul'da durumdan habersiz gezmekte olan türkler'i de hapse attırdı. bir müddet sonra esirleri serbest bıraktıysa da iş işten geçmişti. bu çatışma, bizans'ın sonunu hazırlayan hadise oldu. osmanlı tarihçileri bu olayla ilgili olarak bizans'ın çobanlara yardım etmek isterken osmanlı padişahına ihanet ettiklerini yazarlar."

olaydan pişmanlık duyan bizans imparatoru geri adım atıp mehmet'in huzuruna bir elçi göndererek özür dilediyse de, mehmet elçiye yüz vermedi ve bu hadisenin iki devlet arasındaki dostluğu tamamen bozduğunu öne sürerek bizans'a resmi olarak harp açtığını ilan etti. işin kısası, çobanların esirgedikleri birkaç koyun, bizans'ın sonunu hazırlayan başlıca sebeplerden biri olmuştu.

ibn-i kemal'in "tevarih-i âl-i osman" isimli eserinin yedinci cildi ile tursun beğ'in "tarih-i ebu'l-feth" adlı kitabında bu şekilde anlatılan hadise, bizanslı yazar dukas'ın da eserine konu olmuş ve anlatılmıştır.

arkadaşlar, bir kısmınız bu yazıyı okuduktan sonra "böyle saçma iş mi olur, fatih zaten istanbul'u fethetmeyi kafaya koymuştu, koyun ne alaka?" diyebilir. ancak dikkat ettiyseniz osmanlı'nın buradaki maksadı, resmi savaş sebebi bulmaya çalışmasıdır... işin özünde çok basit duran bu koyun alışverişini, osmanlı savaş sebebi sayarak kendi lehine kullanmış ve neticede istanbul'u kuşatmaya alarak fethetmiştir.