Deprem Büyüklüğü ile Deprem Şiddeti Arasındaki Fark Nedir?

Deprem şiddeti nedir? Deprem büyüklüğü nedir? Birbirinin aynısı gibi görünen bu iki kavram aslında farklı şeyleri ifade ediyorlar.
Deprem Büyüklüğü ile Deprem Şiddeti Arasındaki Fark Nedir?
iStock

depremin büyüklüğü değişmez, şiddeti ise bölgesel olarak değişir. eğer deprem 7.5 büyüklüğünde olduysa o bölgenin her yerinde 7.5 büyüklüğünde olmuştur. ancak depremin şiddeti her yerde aynı değildir. merkez üssü olan yerde şiddet maksimum seviyede hissedilir. depremin açığa çıkarttığı enerjiden dolayı yapılan yıkıma göre de bir şiddet belirlemesi yapılır. yıkılan binalar, zarar gören yapılara göre şiddet belirlenir. merkez üssünden uzaklaştıkça da depremin şiddeti daha da azalır.

yani istanbul'un batı yakasında olan bir depremi doğu yakasındaki birisi aynı şiddette hissetmez. depremin olduğu yerde binalar yıkılırken, depremden uzak bir yerde sadece ufak bir sarsıntı olabilir. tabii ki bunun istisnaları da mevcuttur. aynı depremde merkez üssünde olan ama çok iyi yapılmış bir ev yıkılmayacağı gibi; deprem merkez üssünden 200 kilometre uzaktaki kötü yapı yerle bir olabilir. depremin şiddetini anlatmak için bu örnekler yeterli olur sanırım.

yani şöyle düşünebiliriz; siz birisine yumruk atıyorsunuz, yumruğunuzun gücünü de 50 newton olarak düşünelim. sizin yumruk attığınız dayanıklı bir adam sadece ufak bir sendeler ancak vurduğunuz ufak bir çocuk yere savrulur. veya bu yumruğu demire vursanız demirde bir tahribat gözlenmez ama gidip de bir tahtaya vurursanız parçalayabilir ya da eziklik oluşturabilirsiniz. bu şiddet sizin yumruk gücünüz kadar karşıdaki malzemenin mukavemetine de bağlıdır. o yüzden şiddet esas olarak depremin büyüklüğü kadar depremin verdiği zararla da ölçülür.

kandilli ise aradaki farkı şöyle açıklıyor

bir depremin büyüklüğü, deprem sırasında açığa çıkan enerjinin büyüklüğüdür. bu değer, deprem merkezinden belli uzaklıklardaki sismograflara gelen, deprem dalgaları olarak da adlandırabileceğimiz, p dalgası ve s dalgasının maksimum genliklerinden hesaplanır. bu yöntem ilk defa charles richter tarafından bulunmuştur ve deprem büyüklüklerini gösteren ölçeğe de richter ölçeği denir. richter ölçeği, logaritmik bir değerdir. bu, depremin büyüklüğündeki 1 birimlik bir artışın sismogram genliğinin 10 kat, deprem sırasında açığa çıkan enerji miktarınınsa 30 kat artması anlamına gelir.

bir depremin şiddeti ise, depremin yer kabuğundaki etkilerinin bir ölçüsüdür. depremin o bölgedeki canlılar ve yapılar üzerindeki etkisine bakılarak hazırlanan şiddet cetvellerinin en bilineni mercalli şiddet skalası'dır.

İstanbul'da 7 Üzeri Depremde Gerçekleşmesi Muhtemel Bir Felaket Senaryosu

Beklenen Büyük İstanbul Depremiyle İlgili Her Şey