Dostoyevski'nin En Çok Acı Çeken Karakterlerinden Biri: Aleksey Niliç Kirilov
dostoyevski, ecinniler'de kirilov karakteri üzerinden intihar konusunu irdeler. bir mühendistir kirilov, inşaat mühendisidir ve ilginçtir ki o da 27 yaşındadır...
intiharın bu kadar az görülmesinin temelinde iki şey yatar: birincisi acı'dır, ikincisi öteki dünya korkusu...
intihar edenler de iki çeşittir: büyük bir keder ya da öfkenin etkisiyle intihar edenler ve deliliklerinden ötürü intihar edenler, ki bunlar birden yaparlar... acıyı pek az düşünürler; fakat aniden yaparlar. diğerleri, yani aklı başında olanlar, çok düşünürler. acı korkusu olanlar için çözüm ani ölümdür, kocaman bir kayanın altında kalıp bir anda ölmek gibi.
kirilov'un intihar düşüncesinin temelinde özgür kalmak ve tanrı olmak vardır. tanrı olmak yaşamakla ölmek arasında bir fark olmadığında olur.. insan acı ve korkuyu yendiğinde tanrı olur, bu da intiharla mümkündür..yani sırf korkuyu öldürmek için intihar eden tanrı olur.. şu an dünya acı ve korku doludur, insanlarsa mutsuz. mutluluk neden kısa sürer ki... hissettiğimizde mutsuz, düşündüğümüzde mi mutlu oluyoruz. düşüncelerimizle, aklımızla değil de hislerimizle yaşadığımız için mi genellikle mutsuzuz?. hem acaba "o" şimdi ne yapıyor. belki de dizinde bir kedi yavrusu var okşuyor. mutlu mu acaba, belki biraz değişmiştir, herkes kadar, herşey kadar ben kadar. neyse...
kirilov, bütün yaşamı boyunca tanrının kendisine ızdırap verdiğini düşünür. oysaki o, o kadar dürüsttür ki, özellikle romanda kirilov'la ilk tanıştığınız bölümlerde hayran kalırsınız. romanın bana göre stavrogin'den sonra en ilgi çekici karakteridir. bu bölümler budala'daki ippolit terentyev gibi dostoyevski'nin tanrı sorgulaması yaptığı bölümlerdir.
bazı anlara gelirsiniz ve zaman birden durur. işte o zaman, olumsuzluk (yani olumsuzluk) başlar ve işte o zaman insanoğlu mutluluğu bulur. ve yine işte o zaman, artık zaman yoktur, zamana ihtiyaç duyulmaz. neyse, fazla uzatmayalım kirilov iyidir, okuyunuz. üstüne bir de camus'un krilov'u anlattığı sısyphos söyleni'ni okuyunuz.
"çok tembel sayılmam ama bişey anlatmak ne zor geliyor bana. anlasın istiyorum herkes. herkes kahin olsun ben susayım. mutlulukla ilgili olarakta tanıyorum öle tipler hem gamlı hem çok dindar değil hem de mutlu... bilmiyorum nasıl beceriyorlar."
Dostoyevski'nin Budala'sını Okuyan Çoğu Erkeği Kendisine Aşık Eden Kadın: Aglaya Ivanovna Yepançin
