Dünya'nın Kendi Ekseni Etrafında Döndüğünü İlk Defa Kanıtlayan Düzenek: Foucault Sarkacı

bundan yaklaşık 160 yıl önce fizikçi amcamız foucault dünya'nın döndüğünü ispatlayacak bir deney yapmak ister. bunun için paris'teki pantheon binasının kubbesine 67 metrelik bir çelik telle 28 kilogramlık bir ağırlık asar. bu deneyi izlemek için büyük bir kalabalık toplanır. foucault sarkacın alt tarafına sivri bir uç takar ve sarkacın salınım düzlemindeki değişimi izlemek için yere ince bir kum tabakası serer. ve sarkacı salınmaya bırakır. görmeyi beklediği şey ise şuydu:

eğer dünya dönüyorsa, dünya ile birlikte sarkacı izleyen gözlemciler ve sarkacın asılı olduğu nokta da dönecek, buna karşın sarkacın salınım düzlemi aynı kalacaktı. bu nedenle sarkacın salınım düzlemi gözlemcilere göre yavaşça hareket ediyor gibi görünecekti. gerçekte ise, gözlemcilerin dolaysız bir yolla izlemiş oldukları olay, dünya'nın kendi etrafında dönmesinin bir sonucu olacaktı.

sessizce salınımına başlayan sarkacın salınım düzleminde, bir süre her hangi bir değişim gözlenmemiştir. bu sessiz bekleyişin ardından gözlemciler, kumun üzerindeki izlerin gerçekten de yavaşça değiştiğini görmüşlerdir. sarkacın salınım düzlemi gözle görünür biçimde dönmektedir. bu topluluk, tarihte ilk kez dünya'nın kendi ekseni etrafında döndüğüne tanık olmuştur.

salınımın değişim hızı ise deneyin yapıldığı enleme bağlıdır. ekvatorda yapıldığında salınım hiç değişmezken, en hızlı değişimi kutup noktalarında gözlenir.