Entelektüel Tanımını Yeniden Gözden Geçirmenizi Sağlayacak Olan Zarif Bir Muhakeme

kimdir entelektüel?

kısaca, kol gücü yerine zihinsel yetenekleriyle yaşamını sürdüren birey diyelim mi?

çok kaba bir tanım oldu, ama iş görür sanırım.

wiki şöyle diyor: "entelektüel, zekâsını ve analitik düşünme yetisini mesleği gereği ya da şahsî amaçlarına erişmekte kullanan kişi."

görüldüğü gibi, toplumsal sorunlara duyarlı, daha politize bir kişilik olarak anabileceğimiz "aydın" tipinin aksine, entelektüel hiç de öyle sosyal, hatta toplumcu filan olmak zorunda değil. batıda nedense bizdeki gibi hem idealize edilen, hem de yerden yere vurulan bir entelektüel profili de yok. bir metin yazarı, mimar, şirket yöneticisi veya ressam mesleki kategorisine bağlı olarak entelektüel olarak nitelenebilir. bu bir avrupalı açısından çok önemsenecek veya tersine aşağılanacak bir durum olarak anlaşılmaz.

kitap okuyan ile okumayan kitle arasındaki makasın bu kadar açık olduğu bizim gibi toplumlardaysa, ülkedeki kısır tartışmalara koşut olarak, halk arasında "entel" denen şahısa yönelik olarak hep bir nefret duygusu belirir. bu nedenle sözlük'teki yorumların çoğunda milletimize özgü bir hastalık olan entelektüel düşmanlığının izlerini görmek hiç şaşırtıcı olmadı. yıllardır şarap, top sakal ya da pasaklı bir kadın tipi, fular, pipo, pop art, caz, foucault vs. ile karikatürize edilen "entel" tipinin hem bizatihi kendisi, hem de böyle klişeleştirilmesi bir hastalıktır.

toplumdan kopuk olmakla itham edilen kişi, hangi gerekçelerle bu suçlamaya maruz bırakılmıştır?

evet, kitap okumak ülkemizde gayet marjinal bir eylemdir. aynı zamanda opera izlemek de öyle. peki bu ülkedeki bir kaç yüz bin kişi neden genelin tercihlerine göre yaşamadıkları için suçlansınlar? neyse... konu nereye geldi bak! entelektüel atla deve bir şey değildir. mesela bir entelektüel evinden bahsedeceksek eğer; evindeki tek gerekli nesne kitaptır. gerisi; plak, şarap, satranç, dvd koleksiyonu, heykel, nü fotoğraf tamamen opsiyoneldir.