II. Dünya Savaşı Sonrası Dünyayı Yeniden Şekillendirme Amaçlı Yapılmış Potsdam Konferansı

II. dünya savaşı, amerika ve rusya dışında dünyadaki bütün ülkelerin fakirleşmesi, sanayi bölgelerinin ve şehirlerin yıkılması 55 milyon insanın ölümü ve çok daha fazlasının evsiz kalması ya da göçe zorlanmasının yarattığı sosyal problemlerle sonuçlanmıştır. sovyetler birliği hemen karşısında duran almanyanın yıkılmasıyla iyice güçlenmiş ve siyasi yapısını tamamlamıştır. diğer taraftan askeri anlamda ne kadar güçlü olduğunu gören rusya savaş içinde balkanları büyük ölçüde ele geçirmiş, japonya'nın yenilmesiyle uzakdoğudaki gücünü pekiştirmiş ve topraklarını berlin'in birkaç yüz km batısına kadar genişletmiştir.

diğer sanayi kuruluşlarının yıkıldığı dünyada amerikan endüstrisi gitgide gelişmiş ve tüm dünyaya silah satarak ciddi biçimde zenginleşmiştir. savaş sonuna doğru günde 15 gemi üretme kapasitesine ulaşan amerikan sanayisi sadece 1943 yılında onlarca uçak gemisi, 97000 savaş uçağı ve on binlerce tank üretebilmiştir. bu sayılar tüm dünyadaki silah üretiminin yarısından fazladır ve amerika bu silahların satışının getirdiği zenginlikle sanayisini daha da geliştirir.

tüm dünya fakirleşirken savaş sonunda süper güç olarak ortaya çıkan iki devlet bundan sonraki dünyanın kaderini tayin edecek, diğer devletler ise bu iki devletin etrafında kümelenecektir.

iki ülkenin dünya politikasına bakış açısının farklı oluşundan kaynaklanan sorunlar savaş döneminde sümen altı edilmiş olsa da savaşın sonlarına doğru yalta konferansında belirginleşmeye başlayan sorunlar bu konferansta iyice su yüzüne çıkmıştır.

konuşulan ilk konu yeni uluslararası örgüt olur. 

amerika'nın kurucu olarak katılmadığı ve rusya'nın savaştan bir süre önce üyelikten çıkarıldığı milletler cemiyeti kapatılır ve tüm mal varlığını yeni kurulan birleşmiş milletler'e devredilir. daha önce karar verildiği gibi dünyadaki tüm devletlerin eşit biçimde örgüte üye olmasını sağlamak için gerekli çalışmalar başlatılırken, savaşın asıl galibi sayılan beş devlete çok daha geniş veto yetkileri tanınır (rusya bu veto yetkilerine başlangıçta sıcak bakmasa da gelecekte bu yetkiyi en çok kullanan ülke olacaktır). 

hem rus hem amerikan tarafı parçalanmış bir almanya'nın kendisine karşı yönlendirilebileceğini düşündüğü için güçsüz ama bütünleşik bir almanya'yı kendi çıkarlarına uygun bulur. fransa'nın, almanya'nın tekrar güçlenmesini engellemek için parçalanması isteğini hiç kimse kabul etmez ve böylece yeni almanya sorunu çözülmüş gibi olur (ilerleyen dönemde tarafların almanya konusundaki paranoyaları git gide derinleşecek ve olaylar iyice karışık hale gelecektir. fransa savaşın acısını almanyanın kendi yönetimine düşen payından çıkarmaya çalışacak, ingiltere ekonomik sıkıntıları nedeniyle kendi kısmındaki yönetimi resmen olmasa da fiilen amerikaya devredecek, rusya ise berlin'i abluka altına alıp müttefik kuvvetleri kendi isteklerini gerçekleştirmeleri konusunda zorlayacaktır. sonunda almanya resmen ikiye bölünür). avusturya ise işgale uğramış bir devlet olarak kabul edilip, bağışlanır. stalin almanya'dan tazminat istese de amerika'nın bu yaklaşıma itiraz etmesi üzerine, yıkılan sanayisini tamir etmek için mal cinsinden tazminat alacağını açıklar ve tüm itirazlara rağmen almanya'nın önemli sanayi bölgelerindeki makinaları söküp ülke içindeki fabrikalara taşımaya başlar.

konferansta yeni uluslararası örgütlerden, ticaret sistemlerine; avrupadan, uzak doğuya; amerikanın bir süre önce kullandığı atom silahlarına kadar her şey konuşulur. 

amerika ve rusya'nın üzerinde anlaştığı hemen her şey kabul edilirken bu iki ülkenin ters düştüğü bazı konular çözüm bulamaz. bu çözümsüzlükler ilerleyen yıllarda git gide keskinleşecek ve dünyayı iki kutup etrafında toplanan ülkelerden oluşan ve sürekli gerilim üzerine kurulan yeni bir statükoya, soğuk savaş'a taşıyacaktır.