İlk Spider-Man Filminin Yılan Hikayesine Dönüşen 20 Yıllık Sancılı Yapım Süreci

Tam 20 yıl önce bugünlerde, Sam Raimi imzalı ilk Örümcek-Adam filmi vizyona girmişti... Girmişti girmesine ama nihayete ermesi hiç de kolay olmamıştı. 20. yılı şerefine, Peter Parker'ı geniş kitlelere sevdiren bu filmin yapım hikayesini aktarıyoruz.
İlk Spider-Man Filminin Yılan Hikayesine Dönüşen 20 Yıllık Sancılı Yapım Süreci

spider-man filminin yapımına 1980'lerin başında başlandı

film roger corman'ın yürütücülüğünde, orion pictures için yapılacaktı. stan lee, soğuk savaş temalarını ve ana düşman olarak doctor octopus'u içeren bir senaryo yazmak için tutuldu. proje, roger corman ve stan lee arasındaki bütçe anlaşmazlığı nedeniyle hayata geçemedi.

daha sonra filmin haklarını the cannon group'tan menahem golan ve yoram globus, 225.000$ karşılığında satın aldı. golan ve globus, spider-man'in hikayesine aşina değillerdi ve filmde onu kurt adam benzeri bir şekilde yansıtacaklardı. "the outer limits" dizisinin yaratıcısı leslie stevens, bu konsepte uygun bir senaryo yazması için görevlendirildi. stevens'ın senaryosunda peter parker sıradan bir fotoğrafçı iken çılgın bir bilim adamının yanlış giden bir deneyi sonucunda insan biçiminde bir tarantulaya dönüşecekti. texas chainsaw massacre ve texas chainsaw massacre 2 filmlerini yöneten tobe hooper, filmi yönetmek için imza atmıştı.


stan lee, stüdyonun karakter üzerinde yaptığı bu değişiklikten nefret etti ve kaynak materyale daha yakın bir senaryo yazılmasını istedi. 1985 yılına gelindiğinde, ted newsom ve john brancato tarafından yeni bir senaryo yazıldı. bu senaryoda peter parker, örümcek yeteneklerini bir çeşit parçacık hızlandırıcı deney sonucunda kazanıyordu. doctor octopus ana düşmandı ve aynı zamanda filmin ilk evresinde parker'ın akıl hocasıydı. barney cohen, filme mizah, ek aksiyon sahneleri ve yan bir kötü adam ekleyen yeni bir senaryo yazımı için tutuldu.
cannon films bu sefer ticari olarak başarılı sayılan invasion usa filmini yöneten joseph zito'yu filmi yönetmesi için tuttu. stüdyo, peter parker/spider-man rolü için tom cruise'u düşünürken, yönetmen joseph zito ise oyuncu ve dublör olan scott leva'yı istiyordu. scott leva daha önce marvel için spider-man promosyonlarında karakteri canlandırmıştı. bob hoskins, doctor octopus rolü için düşünülürken lauren bacall ve katharine hepburn, may yenge rolü için düşünülüyordu. stan lee ise filmde j. jonah jameson'ı oynamak istediğini dile getirmişti.

Scott Leva

proje geçici olarak spider-man the movie olarak adlandırıldı

film için o zamanın parasıyla 15-20 milyon dolar arasında bir bütçe düşünülüyordu. 1987 yılında cannon films'in yaptığı superman iv the quest for peace ve masters of the universe filmleri hem kritik olarak hem de gişede çakılınca spider-man the movie'nin bütçesi 7 milyon dolar'a indirildi. bütçenin yarıya indirilmesine sinirlenen joseph zito, bir uzlaşmaya yanaşmadı ve yönetmenlikten istifa etti. onun yerine filmi daha düşük bir bütçeyle yapmak isteyen albert pyun getirildi. daha sonra cannon films'in pathé şirketi tarafından satın alınması ve golan'ın stüdyodan ayrılması sonucu proje iptal edildi.

menahem golan, 20th century fox'un ceo'su olarak görev yaptığı süre boyunca spider-man filmini yapmak için uğraştı. 1989'da golan, cannon films için geliştirilen orijinal senaryo, bütçe ve storyboard'ları kullanarak projeyi canlandırmaya çalıştı. golan, filme bütçe bulmak için, filmin televizyon yayın haklarını viacom'a, ev videosu haklarını columbia pictures'a ve sinema haklarını carolco pictures'a sattı. bu sırada james cameron filmi yazıp yönetmek için görevlendirildi.

james cameron daha önce bir x-men filmi yapmak istemiş ve bu konu için stan lee ile görüşmüştü. stan lee onu, spider-man'i yönetmesinin daha iyi bir seçim olacağına ikna etti.
james cameron, 1993'te carolco'ya karakterin kökenine daha karanlık ve daha olgun bir bakış olarak hizmet eden bir tretman sundu. bu senaryo spider-man'in başlangıç hikayesine ek olarak, electro ve sandman'in yeniden tasarlanmış versiyonlarını da içeriyordu. electro, carlton strand adında megaloman bir işadamı olarak tasvir edilirken, sandman de strand'in boyd adlı kişisel koruması olacaktı. james cameron'un tretmanı ağır küfür ve brooklyn köprüsü'nün tepesinde spider-man ve mary jane watson arasında geçen bir seks sahnesi içeriyordu.

Filmin eski storyboard'larından biri.

carolco, spider-man filmi için 50 milyon dolarlık bir bütçe belirledi, ancak menahem golan, filmi carolco'nun katılımı olmadan çekmeye çalışmak için dava açınca proje durduruldu.
james cameron daha önceki sözleşmesinin bir parçası olarak 20th century fox için true lies filmini yeni tamamlamıştı.

fox, james cameron için spider-man film haklarını almaya çalıştı ancak başarısız oldu

bu noktada james cameron projeden vazgeçti ve titanic filmi üzerinde çalışmaya başladı.
james cameron, 1997 yılında the howard stern show'da başrol için leonardo dicaprio'yu düşündüğünü açıkladı. ayrıca charlie sheen ve terminator 2 filminin yıldızı edward furlong da cameron'un spider-man rolü için düşündüğü diğer isimlerdi.

1995 yılında metro-golwyn-mayer, daha önceki spider-man senaryolarına erişimi olan 20th century fox'u satın aldı. mgm daha sonra cannon films ile yaptığı orijinal anlaşmada dolandırıcılık yapmakla suçladıkları viacom, sony pictures ve marvel'a dava açtı.
ertesi yıl, 20th century fox, carolco ve marvel iflas başvurusunda bulundu.

1997 yılında çıkan batman & robin filminin yarattığı kötü şöhret ve "çizgi romanlar çocuklar içindir" algısı yüzünden bir süre hiçbir stüdyo spider-man filmine ilgi göstermedi. ancak 1998'de new line cinema tarafından blade filminin piyasaya sürülmesi ve 20th century studios'un x-men'i geliştirmesi üzerine bazıları spider-man filminin iş yapabileceğine ikna olmuştu.


sony pictures dönemi başlıyor

1998 yılında marvel iflastan çıktı ve menahem golan'ın sözleşmesi sona erdiği için spider-man'in haklarının tekrar kendilerine döndüğünü ilan etti. daha sonra da film haklarını sony pictures'a sattı.

nisan 1999'da sony pictures, spider-man filminin önceki tüm senaryo versiyonlarını mgm'den almış olsa da sözleşme yüzünden yalnızca james cameron'un yazmış olduğu 45 sayfalık senaryoyu kullanabileceklerinin farkına vardı. stüdyo, filmi yönetmesi için james cameron'u işe alamayacaklarını ve senaryosunu kullanmayacaklarını duyurdu.

sony, yeni spider-man filmini yönetmesi için rolan emmerich, tony scott, chris columbus, barry sonnenfeld, tim burton, michael bay, ang lee, jan de bont, m. night shyamalan ve david fincher ile görüştü.

- david fincher, the night gwen stacy died hikayesini filme almak istiyordu ve bir başlangıç hikayesi yapmak istemiyordu. ancak stüdyo bu fikre sıcak bakmadı.

- chris columbus daha sonra spider-man yerine harry potter and the philosopher's stone filmini yönetmek için projeden ayrıldı.

- tim burton, batman ve batman returns filmlerine dayanarak "sadece dc işlerini seven biri" olduğunu söyledi ve projeye olan ilgisizliğini dile getirdi.

"The Night Gwen Stacy Died", en trajik ana akım çizgi roman hikayelerinden biri olarak kabul ediliyor. 

amy pascal'ın yönetmen olarak tercihi sam raimi idi

sam raimi, ocak 2000'de filmi yönetmek için imza attı. film 2001 yazında çekilecekti.
raimi gençliğinde çizgi roman okuyan birisiydi ve spider-man'e olan tutkusu ona bu işi kazandırmıştı.

raimi'nin menajeri josh donen, sony'nin bu iş için tercih edilen kişinin kendisi olmadığı konusunda onu uyardı ve eğer sony yöneticileri onu istemiyorsa proje üzerinde fazla diretmemesini söyledi. amy pascal, sam raimi, yapımcı laura ziskin ve calley, marvel studios şefi avi arad ve matt tolmach arasında geçen bir saatlik toplantı sonrasında raimi zaferle ayrıldı.

james cameron'un yazmış olduğu 45 sayfalık senaryo, david koepp'in yazacağı ilk taslak için kelimesi kelimesine bir temel oldu. koepp, peter parker'ın spider-man kostümünü filmin ilk kırk beş dakikasına kadar almaması fikrini ortaya attı. böylece başlangıç hikayesini uzatabilirlerdi. ayrıca peter ve mary jane filmin sonunda bir araya gelmeyeceklerdi. koepp ilk taslakta electro ve sandman'i kullansa da yeniden yazımda ana kötü green goblin olarak değiştirildi ve ikincil düşman olarak doctor octopus eklendi. sam raimi, green goblin/norman osborn ile peter parker arasındaki baba-oğul temasının daha ilginç olacağını hissetti ve bu yüzden doctor octopus'u filmden çıkardı. haziran ayında columbia, david koepp'in senaryosunu yeniden yazması için scott rosenberg'i tuttu. bu zamana kadar tüm senaryolarda james cameron'un orijinal senaryosundan sabit kalan tek şey peter'ın organik ağ kullanması fikriydi...

Sam Raimi

scott rosenberg, doctor octopus'u senaryodan kaldırdı ve birkaç yeni aksiyon sahnesi ekledi. sam raimi filme bu kadar aksiyon sahnesi eklemenin filmi çok karmaşık hale getireceğini hissettiği için spider-man'in oscorp'un yöneticilerinden tekerlekli sandalye kullanan maximillian fargas'ı green goblin'den kurtardığı ve spider-man'in bir trendeki rehineleri kurtardığı sahneyi filmden çıkarttı.

çekimler yaklaşırken ziskin, başta peter parker ve mary jane arasındaki diyalogları iyileştirmesi için ödüllü yazar alvin sargent'ı tuttu. columbia pictures, amerika yazarlar birliği'ne filmin dört yazarını (scott rosenberg, alvin sargent ve james cameron) içeren bir liste verdi ancak diğer üç senarist gönüllü olarak yazar kredisini david koepp'e bıraktı.

yapımcılar başrol için christopher reeve kadar olağanüstü uzun veya yakışıklı olmayan ancak izleyicinin kendisi ile özleştirebileceği, kalbi ve ruhu olabilecek birisini istediler. leonardo dicaprio, freddie prinze jr., chris o'donnell, jude law, chris klein, wes bentley ve heath ledger, stüdyonun tercihleriydi. stan lee, rol için john cusack'ı düşündüğünü söylemişti. dicaprio, james cameron'un tercihiydi. sam raimi şaka yoluyla freddie prinze jr.'ın bu filmi izletmek için bilet sattıramayacağını söyledi. amy pascal ve yönetici arkadaşları geçmişteki işbirlikleri nedeniyle rol için heath ledger'ı istiyorlardı. sam raimi ise wes bentley ile görüşmüştü. ancak dicaprio ve ledger ile herhangi bir toplantı yapmadı. ayrıca scott speedman, jay rodan ve james franco da spider-man'i oynamak için ekran testine katıldı. franco her ne kadar rolü alamasa bile eninde sonunda harry osborn olarak kadroya dahil oldu. joe manganiello da peter parker rolü için seçmelere katıldı ancak daha sonra eugene 'flash' thompson olarak kadroya dahil oldu.

Heath Ledger nasıl olurdu acaba?

tobey maguire, temmuz 2000'de kadroya dahil oldu

sam raimi, the cider house rules filmini izledikten sonra bu rol için tobey'nin bir numaralı tercihi olduğunu söyledi. stüdyo ilk başta tobey için kararsızdı ancak maguire seçmelerde stüdyo yöneticilerini etkilemeyi başardı. tobey, iki devam filmi için daha yüksek bir maaş alma seçeneğiyle 3 ile 4 milyon dolar arasında bir rakama anlaşma imzaladı.

The Cider House Rules'ta Maguire.

nicolas cage, jason isaacs, john malkovich ve jim carrey, norman osborn rolü için düşünülen isimlerdi ancak rolü reddettiler. willem dafoe, kasım 2000'de kadroya dahil oldu. raimi ile çalışma şansı ve bir çizgi roman filminde oynama fikri ona çekici gelmişti. dafoe, bir dublörün karakterin gerekli vücut dilini yansıtamayacağını düşündüğü için green goblin kostümünü giymekte ısrar etti. 580 parçalık kostümü giymesi yarım saatini alıyordu.

kate bosworth, mary jane watson rolü için seçmelerde başarısız oldu. elizabeth banks de rol için seçmelere katıldı ancak yapımcı laura ziskin onun rol için çok yaşlı olduğunu düşündü ve onun yerine betty brant rolünü teklif etti. kate hudson rol için düşünülen isimlerdendi ancak teklifi reddetti. eliza dushku, mena suvari ve jaime king de rol için seçmelere katılan kişiler arasındaydı. sam raimi, kirsten dunst'ı seçmeden önce alicia witt'i kadroya almakla ilgilendiğini ifade etmişti. dunst, maguire'ın filmde rol aldığını öğrendikten sonra filmin daha bağımsız bir his vereceğini düşünerek seçmelere katılmaya karar verdi. dunst rolü, berlin'deki çekimler başlamadan bir ay önce kazandı.

Alicia Witt'in rolü almasına engel olanları kınıyoruz.

j. k. simmons, j.jonah jameson rolüne seçildiğini menajerinden öğrenmeden üç saat önce bir hayran web sitesinden öğrendi. stan lee'nin uzun zamandır jameson'ı oynamaya olan ilgisine rağmen, yapımcılar onun rolü inandırıcı bir şekilde oynamak için çok yaşlı olduğu konusunda hemfikirdiler. lee, simmons'ın kendisinin yapabileceğinden daha iyisini yapacağını hissederek simmons'ı oyuncu olarak destekliyordu.

11 eylül 2001'deki terör saldırılarından sonra bazı sahneler yeniden çekildi ve ikiz kulelerin olduğu sahneler filmden dijital olarak silindi.

İkiz kulelerin gösterildiği teaser trailer


nisan ayında spider-man kostümlerinden 4 tanesi çalındı ve sony, kostüm iadeleri için 25.000 dolar ödül koydu. kostümler 18 ay sonra bulundu. eski bir film stüdyosu güvenlik görevlisi ve suç ortağı tutuklandı. x-men filmlerinde wolverine'i canlandıran hugh jackman filmde bir cameo yapacaktı ancak film yapımcıları jackman'ın x-men'de kullandığı kostümü alamadıkları için bu sahne fikri suya düştü...

Sinemadaki 20. yılın kutlu olsun Örümcek-Adam!