İnhisarlar İdaresi'nin (Tekel) 1941 Yılında Bastığı Bira Broşürü
inhisarlar idaresi (tekel'in cumhuriyetin ilk yıllarındaki ismi) tarafından ağustos 1941’de basılan, hedef kitlesini kadınların oluşturduğu ve içerisinde yer alan yazılar ve çizimlerle biranın faydalarını ve besleyiciliğini vurgulayan broşür, her iki yüzü üzerinde inhisarlar idaresi logosu bulunan dolu bira bardağı formundaki bir kabın içinde yer alıyor:
kabının iç kapaklarında da yazılar ve görseller bulunan broşürün ön iç kapağına, dönemin cinsiyetçi diliyle kadınlar için “kocanızı memnun etmek istediğiniz takdirde” başlığıyla birtakım tavsiyeler sıralanmış:
- seyrettiği bir filmin nasıl olduğu veya yaz tatilinin nasıl geçtiği kendisine sorulduğu zaman hemen atılıp onun hesabına cevap vermeyiniz.
- ufak tefek kusurlarını misafirlerinizin önünde yüzüne vurmayın.
- ona kendinizden evvel kendisinden bahsediniz. işleri hakkında sizinle konuşurken daima onu takviye ediniz ve kat’iyen “senin yerinde olsaydım ben” diye konuşmayınız.
- arkadaşınızın kocasının yaptıklarını mütemadiyen kendisine anlatmayınız.
- bilhassa hava çok sıcaksa, ona bir bardak soğuk bira ikram ediniz.
kabın arka iç kapağında ise, “yorulduktan sonra bira serinletir” ibaresiyle at sırtında bir kadın illüstrasyonu mevcut. çizimin altına malt hülâsasının sağlık için yararları not düşülmüş:
“malt hülâsası.
iştiha açar. daha fazla yemek yedirir. sıhhatin idamesine, vücudün neşvünemasına yardım eder.
hastalıklardan sonra, nekahat devresinde bütün zayıflara, kuvvetsizlere şayanı tavsiyedir.
lokantalarda açık bira isteyiniz”
18 sayfadan mürekkep broşürün içindekiler ise kapağına sıralanmış:
- işlerinizi kolaylaştıracak 13 formül:
- her bayana yarayacak faideli bilgiler:
- güzellik reçeteleri:
- inhisar mamulâtı fiat listesi:
- baharatın ve otların yemeklerde rolü:
- mutfakta bilinmesi lâzım olan faideli bilgiler:
broşürün ilk sayfasını çevirdiğimizde karşımıza çizimlerle desteklenmiş
“toplantıda/lokantada/evde bira içiniz - bira besler/serinletir/neşe verir” sloganı çıkıyor. bir sonraki sayfadan itibaren “40 çeşit yemek - iyi bir yemekle bira içmek bir zevktir” başlığıyla, broşür içeriğinin hatırı sayılır bir kısmını oluşturan yemek, çerez ve sos tarifleri yer alıyor.
yeni ismiyle tekel idaresi, temmuz 1951’de bu broşürü inhisar logosunu tekel logosu ile değiştirerek, içeriğini yenilemeksizin tekrar basmış. o tarihten sonra da bu formatta bir broşür karşımıza çıkmıyor.
Bir Zamanlar Türkiye'nin Medar-ı iftiharı Olan İçki: Tekel Birası
Türkiye'nin Ürettiği İlk ve Son Viski: Ankara Viskisi
