İnsan Kalp Durduğunda mı Yoksa Beyin Durduğunda mı Ölür?
kalp durunca ölüm gerçekleşmez. kalp durunca, bizi hayatta tutan organlara kan, yani oksijen sevki durmuş olur.
kalp durduktan sonra şahsı geri getirebilmemiz için maksimum 10 dakikamız vardır. 10 dakika geçerse, beyin yeterince oksijenlenemediği için geriye dönüşsüz beyin hasarı meydana gelir. yani beyin ölümü gerçekleşir ve kalp bir şekilde tekrar çalıştırılsa bile vücut bütün fonksiyonları yitireceğinden tıbben ölüm gerçekleşmiş olur.
peki ne yapmalıyız?
kardiyopulmuner resüsitasyon, kpr veya cpr.
erc, yani avrupa resüsitasyon konseyine göre 30 göğüs basısı ve 2 suni teneffüs uygulanarak 112 acil sağlık hizmetlerine haber verilmeli ve sağlık ekibi olay yerine intikal edene kadar bu uygulamaya devam edilmelidir. avustralya resüsitasyon konseyine göre ise 1 dakika içerisinde 100 göğüs basısı yeterli. her bası akciğeri de uyardığı için suni teneffüse gerek yoktur ki erc'nin uygulaması da oksijen vermek değil (zaten verilen karbondioksittir) akciğerleri uyararak harekete geçirmeyi amaçlar. ikisinden birini uygulayabilirsiniz.
siz cpr'a devam ettiğiniz sürece kişinin tıbben ölümüne giden 10 dakika işlemeye başlamayacaktır. durursanız, mal mal hastaya bakarsanız maalesef kaybedersiniz.
boğulma vakalarında bu süre 10 dakikanın üzerini görebilmekte. bunu da bilgi notu olarak eklemek gerekir.
ek 1: nabız kontrolünü şah damarı dediğimiz karotis'ten yapıyoruz. kalp masajı uygularken 3. turdan sonra nabız geri döndü mü diye kontrol etmekte fayda vardır. nabız yoksa devam.
ek 2: biri bir yerlerde aniden düşerse şah damarı dediğimiz karotis'i hızlı bir şekilde 10 sn. kontrole alıyoruz. nabız yoksa, hemen kalp masajına başlıyoruz. kişinin bilincini kaybetme sebebi hipoglisemi (düşük kan şekeri), hiperglisemi (yüksek kan şekeri), hipotansiyon (düşük tansiyon), şok vs vs olacağı gibi kalp krizi dediğimiz miyokard infarktüsü de olabilir. kalp krizinde bu kontrolü yaparsanız, sadece mis gibi bir hayatı değil, çocukları anasız babasız kalmaktan da kurtarırsınız.
bütün bunları bilmediğimizde,
işte o zaman cıbır gözlüm,
işte o zaman ölüm gerçekleşir.
kesin ölüm beyin ölümüyle gerçekleşir dense de şöyle ilginç bir gerçek daha var
bazı durumlarda beyin ölümünün akabinde, vücudun geri kalanı da mevta oluyor ama bazı vakalarda tam tersi bir durum ortaya çıkabiliyor. diğer taraftan tamamen ölüm olayının gerçekleşmesi daha karmaşık bir olay, çünkü vücudumuzu kesin ölüme götüren, mini mini hücre ölümlerinin birleşip baba ölümü getirmesi oluyor. yani vücut ha diyince ölmüyor. parça parça, doku doku sona yaklaşıyor.
kaynak:
https://www.sciencealert.com/…0-minutes-after-death
https://www.quora.com/…he-brain-or-heart-stop-first
http://science.howstuffworks.com/…/brain-death1.htm
burada da karaciğer transplantı yapan bir doktor amca konuya daha belirgin yaklaşıyor:
"death occurs when the brain stops working permanently. in most cases this happens shortly after the heart stops beating and it is easier to confirm that the heart has stopped and cannot be restarted than to perform tests for brain death other than confirming that the pupils are dilated and not responding to light. however, sometimes, as in head injuries and brain haemorrhages, the brain is directly injured and dies but the patient is on a ventilator at the time of death. the other organs can be kept going for quite a long time. several days sometimes." (ölüm, beyin kalıcı olarak çalışmayı durdurduğu zaman meydana gelir. birçok durumda bu kalp atışı durduktan sonra kısa sürede gerçekleşir ve kolayca kabul edilebilir ki kalp durur ve tekrar çalıştırılamaz . her nasılsa, bazen, kafamızın içindeki yaralanmalar ve beyin kanamaları, beynin direk yaralandığını ve öldüğünü ama hastanın bu ölüm sürecinde aslında hala tamamen ölmediği vakalar da vardır. diğer organlar ise bu sürede bir süre daha çalışmaya devam edebilir. hatta bazen birkaç gün kadar bile sürebilir.)
