Modern Mimarlık Tarihinin En Çok İlgi Çeken Yapılarından Biri: Casa del Fascio
casa del fascio, modern mimarlik tarihinin en çok ilgi çeken yapılarından biridir. mimarı, giuseppe terragni'dir. 1936 senesinde italya'nın como şehrinde, büyükçe bir meydanın önünde inşa edilmiştir. bu meydan, konumuna uygun olarak faşist partinin mitinglerinde kullanılırdı. duçe buradan meydanda toplanan kalabalığa hitap ederdi.
neyse, yapının ilgi çeken yönü modernist üslupta tasarlanmış olmasıdır. hatta modernizmin erken dönemlerinde yapılmış olmasına rağmen son derece yenilikçidir. buradaki sanat tarihçilerinin kafasını kurcalayan sorun ise modernizmin fikir altyapısı olarak sosyalizmi benimsemiş olmasıdır. sosyalist kaygılar güden, bu amaçla insan ölçeğine yakınlaşmaya çalışan ve mekanı evrenselleştirmeye gayret eden bir akım, bu yapıda faşist parti merkezi için kullanılmıştır.
buradan bana göre üç sonuç çıkar. birincisi, faşistler modernizmi göstermelik olarak kullanmıştır. çünkü yapının çoğu saydam olan ön cephesindeki kapalı kısmın, geleneksel italyan kulelerine bir gönderme olduğu (modernizmde geleneksel öğelerin yeri yoktur) söylenir. hatta buraya dev mussolini posterleri asılırdı. ikincisi, mimar terragni'nin içten içe sosyalist olması ihtimalidir ki neden olmasın? üçüncüsü ise faşizmin aslında fikir tabanı olarak sosyalizmden beslendiği ve belki de bu erken dönemde henüz net bir çizgiyle sosyalizmden ayrılmamış olmasıdır. tabi günümüzde kamuoyu faşizm eşittir ırkçılık gibi abuk bir düşünceyi benimsemiş olduğundan, anlaşılması zor görünüyor.
en nihayetinde faşizm de bir yönetim biçimidir, bu da onların evidir. ayrıca casa del fascio'yu, türkçeye faşist yuvası diye tercüme etmek de nedense hoşuma gidiyor.
Birçok Ankaralının Oturmak İçin Can Attığı Bir Yapı: Cinnah 19 Apartmanı
Art Nouveau Mimarisinin İstanbul'daki İlk Eseri: Botter Apartmanı
