Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Aşırı Tatlış Bir Kuş: Saka

saka kuşunun nesli tükenme tehlikesine karşı koruma altında olduğu için avlanmasının, yakalanmasının, satılmasının ve kafeslerde beslenmesinin yasak olduğu bir kuş türü olması.

saka, çok eski dönemlerden beri güzel ötüşü ve kolay beslenebilmesi sebebiyle kafeslerde tutulmuş, aynı zamanda parlak ve renkli tüyleriyle görünüşü de güzel olan aşşırı tatlış bir kuştur. ismi, doğal ortamında kendine yuva hazırlarken kullandığı 'ince dalları ayaklarıyla kendine çekme' yeteneğinin kafeslerde beslenirken yapılan bir numaraya kendince çözüm bulmasından geldiği söylenmektedir. kafeste beslenen sakanın içme suyu küçük bir kap içine konarak kap tüneğe iple bağlandıktan sonra kafesin dışına sarkıtılmaktadır. saka kuşu susayınca doğal yeteneğini kullanarak su kabının ipini ayaklarıyla çekip kabı tünek hizasına getirmekte ve suyu içmektedir. bu özelliği saka kuşunun ''sakalık'', yani 'su satıcılığı' mesleğinin adıyla anılmasına yol açmıştır.

son dönemde ''çipetpet çipetpet cibili cibili şok şok şok aniyya aniyya zırrr'' şeklindeki nefis saka kuşu taklidi ile ünlenen 'arnavut şevket'in de çocukluktan beri 'hastası' olduğu bu türü yakalamak için insanlar basit kapanlar kurmakta ve bu kapanlara da güzel ötüşlü bir saka kuşunu yem olarak yerleştirmektedir. tuzaklanan ötücü kuş, yana yakıla arkadaş arar, böylece ta uzaktaki özgür kuşları kendine çağırır. iyi bir çığırtkan kuşun koca bir sürüyü 'indirebildiği' söylenir. öyle ki, saka avcıları tek seferde 20 - 30 kadar saka kuşuyla eve döner, 6 aylık süreç içinde önce dişileri, daha sonra tüy, renk ve parlaklık bakımından daha zayıf olan kuşları salar. kalan kuşlarda ötüş kalitelerine göre yavaş yavaş elenip salınırlar. yani 3 ila 6 ayın sonunda kuşçu vatandaşın elinde maksimum 0 ila iki adet kuş kalır. bu 'iyi öten' kuşlar da, ya yüksek fiyatlara alıcı bulur ya da daha fazla sakanın yakalanmasında kullanılır.

son dönemdeki hunharca saka tüketiminden sonra ''ıucn nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi'' tarafından ''asgari endişe altındaki hayvanlar'' kategorisine alınan bu tatlış dostlarımızı hemen her kuşçuda görmek mümkün. eğer siz de bu kuş türünü torunlarınızın da görmesini istiyorsanız kafes içinde gördüğünüz bir saka kuşunu orman bakanlığı'nın ihbar hattına bildirip onların doğal ortamlarında yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olabilirsiniz.

şimdi bir iki link vereyim, ötüşlerini duyalım.

burada 2013 yılı beykoz saka ötüm şampiyonu olan bir sakanın şeysi var.

burada 2 saatlik yabancı bir 'goldfinch'in ötüm vidyosu var. belki fon müziği niyetine hoş olabilir.

burada arnavut şevket'in sakasının vidyosu

burada da o meşhur taklit.

hatta bir de bu arnavut şevket'in çekiminin de olduğu ''istanbul'un kuşçuları'' adlı nefis belgeselin de linkini vereyim tam olsun, ben sardıra sardıra izledim ama bir buçuk saatini buna ayırmak isteyen olur belki, buyrun.

biraz şevket bilgisi gibi oldu linklerden ötürü ama özeti şu, avlamayın efendim şuncaaz hayvanları. avlanmışları varsa da almayın. lütfen. rica edicem