Netflix Türkiye İçerikleri Diğer Ülkelere Göre Neden Kısıtlı?
netflix türkiye içeriğinin kısıtlı olmasının en büyük sebeplerinden biri digiturk gibi markette kendisinden eski ve kuvvetli bir rakibin olmasıdır.
eskiden bir süre lisans sektöründe çalışmış biri olarak hızlıca konuyu anlatayım
türkiye lisans/telif hakları gibi mevzuların önemini gelişmiş ülkelere göre çok geç kavradı. bu yüzden netflix, amerika'dan sonra avrupa'da birçok ülkeye yayılırken türkiye'ye çok geç adım attı. o esnada pazar boşluğunu gören ve lisansın önem kazandığını fark eden digiturk, türkiye'de pazara girdi. birçok yabancı film/dizinin telifini almaya başlayıp portföyünü genişletti.
sonra ne oldu? 2016 yılında netflix, türkiye'de hizmet vermeye başladı. ancak bir sorun vardı ki popüler içeriklerin birçoğu digiturk'ün portfoyündeydi. mesela en büyük kriz netflix'in kendi dizisi olan house of cards'da yaşandı. digiturk, daha netflix türkiye'ye gelmeden house of cards'ın içeriğini satın aldığı için netflix digiturk'u bir sezon geriden takip etmek zorunda kaldı. çünkü digiturk, içerik için öyle bir miktarda para ödemişken netflix güncel sezonu seyircisine sunamazdı.
lisans anlaşmaları genelde çok katıdır
licensor (lisans sahibi) olarak genelde etik olması adına benzer kategoride tek licensee (lisansiye) ile çalışılır. licensee ile yaptığın antlaşma da buna göre şekillenir, eğer licensee tekel ise ödemek zorunda olduğu royalty (lisans ücreti) epey yüksek olur. digiturk de genelde antlaşmalarını tekel bazlı yapar ve çok katı şartları vardır. licensor olmana rağmen öyle kolay digiturk'un antlaşmasını değiştiremez ya da kafana göre iptal edemezsin.
bir de lisans antlaşmaları çok ender global olur çünkü lisans bölgeden bölgeye değişkenlik gösterir. türkiye'de lisansı alınan bir içeriğin almanya'da lisansı olmayabilir. en çok dile getirilen içeriklerden biri friends'in türkiye'de yayınlanamama sebebi telif hakkının digiturk'te olmasıdır.
lisans işi arz/talep doğrultusunda gelişir. türkiye'de korsan olayı çok rahattır ve pek yaptırımı yoktur. rahatlıkla online sitelerden dizi izleyebilirsiniz, bu sitelerin hiçbiri ceza yemez. bazen digiturk uğraşıp kendi satın aldığı içerikleri kaldırtsa da o dizi sitelerine ceza kesilmedikçe bunun sonu gelmez, her gün yeni bir site açılır. aynı şekilde rahatlıkla torrent kullanıp istediğiniz şeyi indirebilirsiniz. sıkıysa almanya'da torrent kullanın, yarın hemen 1000 euro cezanızı yollarlar. o yüzden türkiye'de netflix kullanan kişi sayısı çok düşük, korsana erişim rahat olduğu ve senelerdir insanlar buna alıştığı için içeriğe para harcamak istemiyor. netflix türkiye de seyircisi az olduğu için pahalı olan içerikleri almaya yanaşmıyor.
bazı içerikler neden kaldırılıyor diye soranlar oluyor
lisansı alınan ürünün ne kadar satıldığına bakılıyor, örneğin filmimiz godfather olsun ve netflix türkiye lisansı 1 ocak 2016 - 1 ocak 2019 arasında geçerli olsun (tarihi uydurdum). lisans süresinin bitmesine yakın godfather'ın ne kadar izlenildiğine bakılıyor. eğer yüksek izlenme oranı varsa içeriği tekrar satın alma/anlaşma süresini revize etme vs. yollarından biri seçiliyor. ancak izlenme oranı düşük ise netflix, yüksek meblağ royalty ödeyip o içeriği almaya yanaşmaz. durumu şöyle düşünün; elma ve armut satıyorsunuz. armutları çok rahat sattınız ancak elmalar elinize patladı. bir dahaki sevkiyatta elma alır mısınız? muhtemelen almazsınız, onun yerine daha fazla armut alırsınız ya da farklı meyve çeşitlerini denemeye karar verirsiniz. netflix de aynı şekilde godfather yerine ona harcayacağı parayı farklı içeriğe harcıyor.
son olarak disney/marvel içerik azlığı konusuna değineyim
disney, tıpkı netflix tarzında kendi platformunu kurmayı hedefliyor (sanırım adı disney+ olacak). disney tv umdukları kadar iyi iş yapamıyor, şimdiki hedefleri (fox'u da satın aldıktan sonra) tüm disney/marvel/fox /pixar/lucas film/dizi vs. içeriklerini netflix gibi online bir disney platformunda toplamak. bir de biz ekşicilerin bayıldığı fox kids (sonraki adıyla jetix) de disney'in bünyesinde, bakarsınız o platform'a tüm fox kids içeriklerini de koyarlar. işte bu yüzden disney yavaşça netflix'teki tüm içeriklerini çekiyor, yeni anlaşma yapmıyor. eskilerden ise lisans süresi devam edenleri henüz geri çekemeyeceği için antlaşmalarının sona ermesini beklemek durumundalar. disney+'ın etkili olduğu bölgedeki netflix'lerde hiçbir disney içeriği kalmayacak, açılmayacakları bölgeler var ise oradaki netflix'e içerik satmaya devam ederler.
sonuç olarak evet, netflix türkiye içeriği diğer ülkelere göre zayıftır ancak bunun uzun yazımda belirttiğim gibi birçok sebebi vardır.
Tek Kelimeyle Duygulara Tercüman Olabilen Almancanın 10 Harika Kelimesi
Netflix Türkiye'de İzleyebileceğiniz En İyi Dizi, Film ve Belgeseller
