Türkiye, Neden Libya Ulusal Ordusu'nun Lideri Halife Hafter'e Karşı Cephe Alıyor?
dünyaca bilinen adıyla khalifa haftar... benim kendisini tanımlama şeklim terörist hafter...
şimdi ülkemizde yaygın bir kanı var. bu hafter libya'nın 3/4'üne hakim, kazanan taraf, biz neden kaybeden trablus hükümetini destekliyoruz, hafter'i desteklemiyoruz? bir de şunu söylüyorlar: hafter seküler, bizim desteklediklerimiz ise cihatçılar... şimdi bunların hepsini yazacağım. kim seküler, kim cihatçı, kim haklı, kim haksız...
öncelikle terörist hafter'i tanıyalım
hafter bugün 77 yaşında. sscb ordusunda eğitim almış, 1969 yılında kaddafi ile birlikte kral idris'i devirmiş ve o tarihten sonra hep kaddafi'nin yanında, en yakınında yer almış.
1978'de libya çad'daki iç savaşa müdahil oldu, 1986'da ise çad ve libya savaşmaya başladı.
kaddafi çad'a gönderdiği askerlerin başında hafter'i göndermişti. hafter burada fransızların desteklediği çad kuvvetlerine karşı karşı başarısız olup askerleri ile birlikte teslim olunca da kaddafi tarafından hain ilan edildi, apoletleri söküldü ve idama mahkum edildi...
tabi bu arada 1988 yılının sonunda iskoçya'da lockerbie faciası oldu. lockerbie faciasında patlatılarak düşürülen pan-am uçağının yolcularının çoğu amerikalıydı. ardından libya ile abd arasında sirte körfezi sorunu başgösterdi, hatta 1989 yılında abd deniz kuvvetleri sirte körfezi'nde operasyonlar düzenledi, libya'ya ait 2 uçağı düşürdü, tobruk ve sirte kentleri bombalandı...
işte bu dönem hafter ile cia görüşmelere başladı ve cia hafter'i fransa'nın elinden alarak abd'ye götürdü. 1990 yılında ise serbest bıraktı. hafter daha sonra abd vatandaşı yapıldı. abd hafter sayesinde lockerbie olayını çözdü ve 1999'da kaddafi bu olaydaki sorumluluğunu kabul ederek tazminat ödemeyi kabul etti. hafter bütün bu süre boyunca abd'deydi, cia için çalışıyordu.
90'lı yıllar, 2000'li yıllar derken 2011 yılında tam 25 yıl sonra hafter libya'ya döndü. çünkü libya'da arap baharı başlamıştı. hafter kaddafi'ye karşı başlayan silahlı isyanda en büyük güçlerden biri haline geldi. kaddafi'nin devrilmesinde önemli rol oynadı.
"vatan haini" hafter, artık libya'nın kaderini belirleyecek bir güç haline gelmişti ve tabii ki libya'nın geleceğinde söz sahibi olmak, aslan payına sahip olmak istiyordu. ve hafter güçleri ile birlikte libya'nın doğusundaki sirenayka bölgesine, bingazi'ye yerleşti.
hafter ve güçlerinin yerleştiği bu bölge aslında libya'da radikal islamcıların daha yoğun olduğu bir bölge. ama tabii ki bazılarına göre hafter "seküler..."
bakınız burası çokomelli, 2014 yılına gelindiğinde libya'da bağımsız seçimler yapıldı.
bu seküler ve son derece demokrat (!) hafter, bu seçimlere katılmadı... seçimlere katılmadığı gibi, seçim sonuçlarını da tanımadığını açıkladı. askeri bir darbe yapıp yönetimi ele geçirmeyi hedefledi. libya'ya diktatör olmaya çalışıyordu.
burada kendisini destekleyenlere verdiği tek argüman ise "ben terörle mücadele ediyorum" olmuştur ve kendisinden başka herkesi, libya'daki tüm unsurları terörist ilan etmiştir.
hafter libya'daki tüm unsurları terörist ilan edip 2014 yılı içinde bir askeri operasyona başladı. lakin bu askeri operasyonda başarısız oldu.
şimdi, türkiye ile libya'nın bir denizyetki alanı antlaşması var. ve libya'nın meşru hükümeti türkiye'den askeri yardım istiyor bugün. bakın bunları yazarken sürekli "libya'nın meşru hükümeti" tabirini kullanıyorum. çünkü yukarıda da belirttiğim üzere terörist hafter libya'da seçimlere katılmadı, bunun yerine askeri bir harekat ile libya'da kendini diktatör ilan etmeye kalktı.
ayrıca 2015 yılında bm öncülüğünde fas'ta toplanan libya zirvesine hafter de katıldı.
bu zirvede bir mutabakata varıldı, lakin daha sonra hafter bu mutabakatı da kabul etmedi...
https://en.wikipedia.org/…f_representatives_(libya)
bakın, seçimlere katılmıyor, bunun yerine askeri güç ile hakim olmaya çalışıyor.
bm zirvesinde varılan mutabakatı da kabul etmiyor...
bitmedi! devam edelim.
aradan 2 yıl geçti. taraflar kahire'de bir araya geldiler. burada da mutabakata varıldı. lakin hafter yine "sarhoştum aydım, ben o sözden caydım" diyerek askeri harekata girişti. bundan 1 yıl sonra da bu kez libya'daki iç savaşı sonlandırmak için fransa devlet başkanı macron devreye girdi. libya ulusal mutabakat hükümeti ile hafter bu kez paris'te bir araya geldi. paris zirvesinde 2018 yılında bir mutabakata varıldı.
mutabakata göre 2019 sonunda libya'da bağımsız seçimler yapılacaktı. taraflar seçimlere katılacak ve seçimler bm gözetiminde yapılacak, her iki taraf da çıkan sonuca saygı gösterecekti. http://www.rfi.fr/…-agree-holding-elections-says-un
2019 yılına gelindiğinde yine fransa'nın arabuluculuğu ile libya'daki taraflar seçim tarihinin belirlenmesi için bir araya getirildi. https://aawsat.com/…ing-clashes-erupt-libya-capital
o toplantıda ne oldu peki?
evet... seküler, demokrat (!) hafter o toplantıya da katılmadı. kendi ülkesindeki toplantıya katılmayan hafter, bir de haklıymış gibi askeri operasyon başlattı. ama bu askeri operasyonda da başarısız oldu.
şimdi, yukarıdaki olay örgüsünü kaynakları ile ortaya koydum.
libya'ya asker göndermeyelim, libya'da ne işimiz var? hafter seküler, diğerleri dinci, hafter ülkenin 3/4'ünü kontrol ediyor diyenleri aydınlatmıştır sanırım. hafter ülkenin 3/4'ünü kontrol etmiyor. kontrol ettiği alan libya'nın doğusu, sirenayka bölgesi ve libya'nın güneyindeki işe yaramaz çöl alan. misrata, trablusgarp gibi önemli kentler libya'nın meşru hükümetinin elinde.
hafter elindeki bütün güce ve desteğe rağmen buraları ele geçiremiyor. hatta geçtiğimiz günlerde hafter'in yardımcısına bir tv programında "neden başarılı olamıyorsunuz, bir tek türk topunu geçemiyor musunuz?" diye soran bir kadın televizyoncu ertesi gün evinde ölü bulundu... https://www.internethaber.com/…galerisi-2074016.htm
bu yukarıda anlattıklarıma istinaden soruyorum
1. 1986 yılında kaddafi tarafından vatan haini ilan edilen ve 90'larda cia ile çalışan, abd vatandaşı olan 25 sene sonra ülkesine dönen hafter mi meşru?
2. 2014'te yapılan seçimlere katılmayan, bunun yerine askeri operasyonlarla yönetimi ele geçirmeye çalışan. uluslararası toplantılarda 2 kez mutabakata varıp sonra vazgeçen, demokrasiye aykırı hareket edip askeri güç kullanan hafter mi meşru?
3. hafter madem libya'nın çoğunu kontrol ediyorsa, madem o kadar güçlüyse, neden demokratik seçimlere katılıp meşru bir hükümet kurmaya çalışmıyor da, askeri güç kullanarak yönetimi ele geçirmeye çalışıyor?
sanırım tüm bu soruların cevabı belli. bugün türkiye'nin desteklediği libya ulusal mutabakat hükümeti libya'nın meşru hükümetidir. hafter ise net olarak teröristtir...
gelelim sekülerlik mevzusuna
hafter'i destekleyen ülkeler:
- mısır,
- suudi arabistan,
- bae.
şimdi suudi arabistan ve bae mi seküler?
yoksa hafter için savaşan sudanlı paralı askerler mi seküler?
yine hafter için savaşan selefiler mi seküler?
ben buradaki olaya seküler/seküler değil diye bakmıyorum. ben buraya türkiye ve türkiye'nin çıkarları açısından bakıyorum. "türkiye libya'da ne işi var" diye yaygara koparanlara soruyorum, mısır'ın, bae'nin, suud'ların libya'da ne işi var?
türkiye öncelikle doğu akdeniz çıkarlarını korumak için, libya ile yapılan denizyetki antlaşmasının bozulmaması için libya'ya gidecek. bu arada meşru libya hükümeti sadece türkiye'den asker istemedi. abd ve cezayir'den de asker talebinde bulundu. ayrıca italya'da meşru libya hükümetini destekliyor...
işin bir başka boyutu da libya ile bizim bir kan bağımız var. bugün libya'da 1 milyonun üzerinde türk kökenli insan yaşıyor. onların haklarını korumak, onların emniyetlerini sağlamak türkiye'nin işi değilse kimin işidir?
Pek Bilinmeyen Bir Tarihi Gerçek: Libya Türkleri
Türkiye ve Libya Arasında Yapılan Deniz Suları Yetki Anlaşması Ne Anlama Geliyor?
