Yakın Tarihimizde Yüksek Gerilim Hattı ve Benzeri Yapılara Çarparak Düşen Askeri Helikopterlerimiz
10.08.1993
tunceli'de bir jandarma s-70 blackhawk helikopteri yüksek gerilim hattına çarparak düştü: 3 şehit.
12.11.1996
van gevaş'ta bir s-70 blackhawk yüksek gerilim hattına çarparak düştü: 10 şehit.
14.09.1997
van'da bir s-70 blackhawk tipi helikopter yüksek gerilim hattına çarparak düştü: 6 şehit.
29.04.2003
ısparta eğirdir'de eğitim uçuşundaki bir cougar, yüksek gerilim hattına çarparak düştü: 4 şehit.
16.03.2006
erzincan'ın sansa deresi mevkiinde uh-1h tipi bir helikopter, yüksek gerilim hattına takılarak düştü: 5 şehit, 1 yaralı.
10.04.2006
kocaeli'de bir uh-1h, düşük görüş şartlarında alçak uçuş yaparken bir fabrikaya çarparak düştü: 4 şehit.
11.10.2012
diyarbakır lice'de s-70 blackhawk tipi bir helikopter kalkış sırasında tellere takılarak düştü: 1 şehit 7 yaralı.
17.12.2013
ankara gölbaşı'nda s-70 blackhawk tipi bir helikopter yüksek gerilim hattına çarparak düştü: 4 şehit.
benim kayıtlarıma göre yakın tarihimizde yüksek gerilim hattı ya da diğer yapı / engellere çarparak düşen helikopterler ve verilen şehitlerin dökümü bu şekilde.
özellikle çatışma ve operasyon bölgelerinde helikopterler sık sık alçaktan ve yüksek hızlarla uçarlar. bu nedenle de başta elektrik direkleri, yüksek ağaçlar ve binalar olmak üzere çok sayıda tehditle karşı karşıya gelirler. pilotun, bu engelleri, özellikle çok ince olan gerilim hatlarını farketmesi çok zordur. bu nedenle her yıl pek çok askeri ve sivil helikopter özellikle yüksek gerilim hatlarına çarparak düşer.
bu kazaları önlemek için gerilim hatlarına kırmızı renkli toplar takılır mesela; pilota görsel ikaz olması için.
son yıllarda, bilgisayar ve gps gibi teknolojilerdeki gelişmeler sayesinde, pilotlara gerçek zamanlı uyarı veren engel tespit sistemleri yaygınlaştı. bu amaçla kullanılan çok farklı yöntem ve sistemler var: modern helikopterlerde mesela, helikopterin merkezi görev bilgisayarına bir veritabanı yükleniyor. bu veritabanında, uçulan bölgedeki tüm elektrik direkleri, yüksek binalar vb kayıtlı. helikopterin gps ve diğer sensörlerinden gelen konum bilgisi, bu veritabanı ile karşılaştırılıyor. eğer bir engele ya da engebeye yaklaşıldıysa pilota sesli ve görüntülü ikaz veriliyor.
tabi tüm helikopterler modern, bilgisayarlı değil. bunlara yönelik de farklı çözümler var. elektronikteki gelişmelere paralel olarak bu yöntemleri geliştirmek de üretmek de iş değil.
peki, özellikle dağlık, engebeli arazide terörle mücadele eden, bu kapsamda da helikopterleri çok aktif kullanan, üstüne bu helikopterleri omuzdan atılan uçaksavar füzesi (manpads) tehdidi altında uçuran türkiye bu alanda ne yaptı?
savunma sanayii icra komitesi, 2010 yılı haziran ayında helikopter engel tespit sistemi (hets) projesi için başlangıç kararı aldı. proje modeli yurt içi geliştirme olarak belirlendi. ancak 2013 yılında proje modeli acil yurt dışı hazır alım olarak belirlendi.
30.03.2017 itibariyle de sözleşme imza çalışmalarına devam edilmekte.
Şırnak'taki kazayla ilgili akıllara takılabilecek sorular ve cevapları
